हवामानाच्या बदलाचे वास्तव
इंटरगव्हर्मेंटल पॅनेल ऑन क्लायमेट चेंज (आयपीसीसी) या संस्थेचा पाचवा स्थितीदर्शक अहवाल अडीच महिन्यांपूर्वी नुकताच प्रसिध्द झाला. या अहवालाने हवामानबदलाचे गंभीर वास्तव आपल्यापुढे मांडले आहे.
या आधीचा चौथा अहवाल 2007 साली प्रसिध्द झाला होता. त्यानंतर झालेल्या संशोधनाची या पाचव्या अहवालात भर पडली आहे. हा अहवाल असे सांगतो की, हवामानावरील माणसाचा प्रभाव स्पष्ट आहे. माणसाच्या उद्योगांमुळे बाहेर सध्याचे पडलेले कार्बन वायूंचे प्रमाण सर्वाधिक आहे. हवामानाच्या या बदलांचा माणूस आणि नैसर्गिक व्यवस्थांवर विस्तृत परिणाम झाला आहे.
हा अहवाल हवामानबदलांसंबंधी असला, तरी हवामानाचा सर्वात महत्वाचा घटक पाणी हाच आहे. कारण पृथ्वीचा तब्बल 78 टक्के पृष्ठभाग पाण्याने व्यापला आहे. पृथ्वीवरील पाण्याचे प्रचंड प्रमाण, अथांग महासागर, त्यातील विविध प्रवाह, ध्रुवीय प्रदेशातील बर्फ चा प्रचंड साठा, चक्रीवादळे, पर्जन्य...... यामुळे पाण्याचा पृथ्वीच्या हवामानावर व्यापक परिणाम होतो. त्याचप्रमाणे हवामानाची स्थिती किंवा हवामानातील बदल हे मुख्यत: पाण्याशी संबंधितच असतात. म्हणूनच हवामान बदलासंबंधीचा स्थितीदर्शक अहवाल नेमके काय सांगतो, हे पाहणे संयुक्तिक ठरेल.